De verdwenen Lydia

004 (5)-w800-h600
Lydia d’Orley in 1944

Een van de twee hoofdpersonages in mijn boek de ‘De Verborgen Schaduw’ is de mysterieuze Russin Lydia. Volgens eigen zeggen is haar achternaam d’Orley. Klinkt niet echt Russisch, hoor ik u al denken. En daarover heeft mijn vader haar ongetwijfeld een vraag gesteld. Haar uitleg was dat ze van een Franse admiraal afstamde die lang geleden naar Rusland was geëmigreerd. Haar moeder was van Poolse adel. Dus heel erg Russisch lijkt Lydia niet te zijn hoewel ze behoorlijk Russisch oogt. Zie hiernaast een foto van haar uit 1944.

Lydia is rond 1920 geboren en leefde in haar jeugd in het toenmalige Stalino (nu Donetsk) http://nl.wikipedia.org/wiki/Donetsk. Haar vader werkte als ingenieur in een industrieel complex. Midden jaren twintig werd hij gearresteerd en beschuldigd van sabotage (een aantijging die destijds in de Sovjet Unie hoogtij vierde) waarna hij in Siberië voorgoed verdween. Ondanks deze in Sovjet ogen dubieuze achtergrond lukte haar toch een uitstekende opleiding te genieten en op hoog niveau sport te bedrijven (paardrijden, turnen en bergbeklimmen). Ze leerde meerdere talen vloeiend spreken.

Wellicht heb ik een te beperkte kijk op die tijd maar mij beginnen ongerijmdheden op te vallen. Zij was kennelijk een kind van een ‘vijanden van het volk’ (ook zo’n aantijging) met een ‘saboterende’ vader en een (half?) adellijke moeder. Wie weet was het vervolgingsbeleid in de Sovjet Unie ‘gemêleerder’ dan ik altijd heb gedacht. Of, was de identiteit van Lydia bewust op mijn vaders voorkeuren toegesneden? En was dit door haar eigen toedoen (omdat ze bij hem in de smaak wilde vallen) of werd ze gestuurd. En nog verder doorgemalen: was haar identiteit soms van hoger hand gecreëerd om militaire kringen van Duitsers en hun handlangers te infiltreren? Dat laatste geloof ik toch maar liever niet omdat ze oprecht van slag leek toen mijn vader haar de eerste keer achterliet en haar bij een onverwachte terugkeer ontredderd aantrof (zie voor de details het boek de ‘Verborgen Schaduw’).

Vera von Schalburg-w800-h600
Vera von Schalburg (1940?)

En nu wringt er weer iets als ik lees over de mysterieuze (Duitse) spionne Vera von Schalburg. Over haar achtergrond zijn verschillende verhalen in omloop. Ook zij is (deels) van Russische afkomst, ook zij zou van een admiraal afstammen en ook haar moeder zou van Poolse adel zijn… Zie onder meer: http://de.wikipedia.org/wiki/Vera_von_Schalburg en http://rgu-sim.rgu.ac.uk/history/spies.htm

Op de als tweede genoemde weblocatie wordt gezegd:

It appears that she was born in December 1912 (dates vary between 10th and 14th according to different sources) as the daughter of August Theodor Schalburg (a Dane) and his wife, Jelena Startiskaja von Siemandvska, who was of the Polish-Ukrainian gentry and whose family had large estates in the Ukraine. However, an alternative account of Vera suggests that that she was born in Kiev as late as 1914 of Jewish extraction and was adopted by a White Russian family.

Hoe het ook zij, beide dames zijn sinds 1944/45 verdwenen. Lydia is het laatst gesignaleerd in het belegerde Odessa en Vera was tot 1945 geïnterneerd in Engeland waarna ze zich in lucht oploste. Met Vera heb ik weinig te maken maar met Lydia veel meer. Ik probeer daarom meer te weten te komen over haar ‘vervolgverhaal’. Ik heb daarbij zelfs hulp gekregen. Samen zoeken we verder in Oekraïne…