De verborgen schaduw De tabakshandelaar van Nikolajev Een Nederlander in de Oekraïne in 1944 Aspekt, 2011, ISBN 978-90-5911-124-0
Non-fiction boek en daarmee een waargebeurd oorlogsverhaal. Na het overlijden van mijn vader in april 2007 vond ik diens oorlogsmemoires. Hierin vertelt hij zeer gedetailleerd hoe hij als 23-jarige tabakshandelaar leefde in de door de Duitsers bezette Oekraïne. Mijn vader woonde destijds in de stad Nikolajev (http://nl.wikipedia.org/wiki/Mykolajiv) waar het wemelde van de Duitse civiele en militaire instanties. Tevens zaten hier – vrijwillig en onvrijwillig – mensen van allerlei pluimage zoals collaborateurs, dwangarbeiders en verdwaalde Russische meisjes. Het verhaal speelt zich af in de periode januari 1944 tot april 1944. Vanwege de naderende ondergang van het Duitse gezag (het Rode Leger rukt met vliegende vaart aan), grijpt de corruptie om zich heen en ontstaat er een nihilistische sfeer. De schijn van een normaal leven wordt meer en meer losgelaten en gedesillusioneerd geven de personages zich over aan drinkgelagen en wilde feesten. In die maalstroom vindt mijn vader (Jan) in de getalenteerde en mysterieuze theatervrouw Lydia de liefde van zijn leven. Als het bijna te laat is om te vertrekken en de granaten op Nikolajev neerkomen, vlucht hij met deze Russin naar Odessa.
Het is bijna te onwaarschijnlijk, maar in dit boek wordt in feite slechts een periode van drie maanden beschreven. En dat terwijl er zoveel gebeurt dat je er meerdere levens mee zou kunnen vullen. De gebeurtenissen die mijn vader meemaakt zijn heftig en het kost moeite om hem als personage niet door de gebeurtenissen naar de achtergrond te laten drukken. Ik heb in dit boek geprobeerd zijn karakter op een uitgewogen manier vorm te geven. Maar ik bleef telkens uitkomen op die ene, alles overheersende eigenschap: dat mijn vader vooral werd gedreven door zijn existentiële angst, niet alleen toen, niet alleen in de oorlog, maar zijn hele leven lang.
Foto 1: Dit is een foto die gemaakt is in 1943 op de Admiralskastraat in Nikolajev. De twee mannen die rechts staan zijn mijn vader (l) en zijn vriend Sam (r). Links staat het echtpaar Martens. Het huis daarachter is waar ze bivakkeerden. En bekijk hoe dat er nu uit ziet (met dank aan een aardige Russische dame).
Foto 2: Was het huis in 1943 ook al roze?? Vast niet anders had mijn vader het wel vermeld in zijn memoires. Hij was bepaald niet het type dat graag in een roze huis wil wonen.
###De Verborgen Schaduw is te bestellen bij de boekwinkel en op internet, aangezien het boek al langer geleden is uitgekomen kan de besteltijd oplopen tot zes werkdagen. Mocht je te horen krijgen dat het is uitverkocht, kun je het ook rechtstreeks via de uitgever proberen te bestellen: http://www.uitgeverijaspekt.nl/contact.php ###
Zie ook deze aanvullende informatie: